Ολοκληρωτικό χτύπημα στο κράτος πρόνοιας, με την περικοπή των κοινωνικών επιδομάτων σε 120.000 πολίτες, φέρνει το νέο κύμα μέτρων του Ιουνίου, το οποίο επεξεργάζονται από κοινού κυβέρνηση και τρόικα, με στόχο την εξοικονόμηση δαπανών ύψους 11,7 δισ. ευρώ, τη διετία 2013-14.
Τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας, συνεπικουρούμενα από στελέχη της ομάδας δράσης του Χορστ Ράιχενμπαχ και κινούμενα αντίθετα προς το προεκλογικό κλίμα της εποχής, κατέληξαν ήδη σε συμφωνία με το υπουργείο Οικονομικών για τη μείωση ή και κατάργηση περίπου 90 κοινωνικών επιδομάτων (αναπηρίας, πολύτεκνων, παραμεθόριου, τοκετού, ΕΚΑΣ, ασθένειας, εργαστικών ατυχημάτων, για βαριές χρόνιες παθήσεις κ.λπ.), που παίρνουν σήμερα περίπου 240.000 δικαιούχοι (εξαιρουμένων των επιδομάτων ανεργίας). Από το σύνολο των 7 δισ. ευρώ που δίνονται μέσω του Προϋπολογισμού, θα ψαλιδιστούν ποσά ύψους 3,3-3,5 δισ. ευρώ για την επόμενη διετία.
Σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η κατάργηση των κοινωνικών επιδομάτων θα γίνει μέσω της επιβολής αυστηρών κριτηρίων, τα οποία αφορούν την καθιέρωση οικογενειακού εισοδήματος (όχι μεγαλύτερου των 6.000 ευρώ ετησίως) και την καταγραφή της κινητής και ακίνητης περιουσίας (δηλαδή να μην υπάρχουν καταθέσεις και ακίνητα στην κατοχή του δικαιούχου).
Η προσπάθεια αποψίλωσης των δαπανών και τα μέτρα 5,5% του ΑΕΠ (περίπου 11,7 δισ. ευρώ) για την επόμενη διετία επικεντρώνονται στους τομείς της υγείας, της εργασίας, της παιδείας, της άμυνας και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στο προσχέδιο που επεξεργάζεται ο υπουργός Οικονομικών, Φίλιππος Σαχινίδης, γίνεται αναφορά σε εξοικονόμηση 1,5% του ΑΕΠ (αντιστοιχεί σε μέτρα 3,3 δισ. ευρώ) από περικοπή των κοινωνικών επιδομάτων, 1% του ΑΕΠ (περίπου 2,1 δισ. ευρώ) από τη Διοικητική Μεταρρύθμιση και 3% του ΑΕΠ (δηλαδή 6,3 δισ. ευρώ) από τη Γενική Κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών ταμείων.
Αγώνας δρόμου
Η αναδίφηση κυβέρνησης, τρόικας και ΚΕΠΕ (έχει αναλάβει την εκπόνηση μελέτης για τις περικοπές) στις δαπάνες 116 δισ. ευρώ του ελληνικού Δημοσίου, που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό της Γενικής Κυβέρνησης (πρωτογενείς δαπάνες αν αφαιρεθούν οι τόκοι), φαίνεται ότι συναντά σοβαρές δυσκολίες. Το ζητούμενο θα ήταν -αναφέρουν αρμόδιες πηγές- να βρεθούν πηγές σπατάλης για να μην πέσει μεγάλο μαχαίρι σε μισθούς, συντάξεις και στον αριθμό εργαζομένων στο Δημόσιο.
Η έρευνα για το νέο πακέτο μέτρων του Μεσοπρόθεσμου, που θα πρέπει να ανακοινωθεί τον Μάιο και βρίσκεται σε αργή πλέον εξέλιξη λόγω των εκλογών, δείχνει ότι μόνο τα περίπου 3,5 δισ. ευρώ των προνοιακών επιδομάτων μπορούν να περικοπούν. Το υπόλοιπο ποσό -8,2 δισ. ευρώ- προκειμένου να τηρηθούν οι δεσμεύσεις του Μνημονίου, αναζητείται και όλα κατατείνουν ότι θα προκύψει από μεγάλο μαχαίρι σε μισθούς δημόσιων υπαλλήλων, σε συντάξεις και από λουκέτο και απολύσεις στο Δημόσιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις συζητήσεις που έγιναν τις προηγούμενες ημέρες παρουσία τεχνικών κλιμακίων της τρόικας, τα λεφτά δεν βρίσκονται εύκολα μετά το διαδοχικό «τσεκούρι» που έπεσε την τελευταία διετία στους ίδιους αποδέκτες. Ετσι, μπαίνουν παράλληλα στο τραπέζι όλα τα σενάρια. Στόχος είναι να «πληρώσουν» τα νέο πακέτο μέτρων που θα πρέπει να εφαρμοσθεί τη διετία 2013-2014 όσο το δυνατό περισσότεροι, για να είναι ανεκτό οικονομικά και κοινωνικά το τίμημα.
Επιδίωξη είναι, επίσης, να περιοριστούν οι απολύσεις, για να μην υπάρξει πολύ μεγάλο κοινωνικό σοκ στην Ελλάδα. Από τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Δημήτρης Ρέππας, αυτή τη στιγμή εργάζονται στο Δημόσιο 49.546 υπάλληλοι ως έκτακτοι και 20.242 με ποικίλες εργασιακές σχέσεις.
Όλα δείχνουν πως οι συμβάσεις αυτές δεν πρόκειται να ανανεωθούν. Όμως, ακόμη και έτσι οι αριθμοί δεν βγαίνουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα ειδικά μισθολόγια, ακόμη και με πιο μεγάλη περικοπή -όχι 12%, αλλά κοντά στο 15%- η μείωση των δαπανών δεν ξεπερνά τα 300-400 εκατ. ευρώ. Ανάλογα σενάρια καταγράφουν νέο κύκλο περικοπών μισθών όλων των δημόσιων υπαλλήλων, αλλά και συντάξεων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Δεδομένης της θέσης που έχουν διατυπώσει δημόσια τα στελέχη της τρόικας, ότι δηλαδή «δεν πρέπει να επιβληθούν νέοι φόροι», παράγοντες του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν ότι το βάρος των περικοπών θα πέσει στη μείωση μισθών και συντάξεων, στο κλείσιμο φορέων του Δημοσίου και σε απολύσεις, στο κλείσιμο νοσοκομείων και οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, στην κατάργηση όλων των προνοιακών επιδομάτων και του κοινωνικού κράτους (ασφάλιση, περίθαλψη, ιατροφαρμακευτικές δαπάνες, νοσήλια), στην περικοπή όλων των φορολογικών απαλλαγών και στη μείωση των αμυντικών δαπανών.
Τον Μάιο το νέο μπρα ντε φερ με την τρόικα
Σε ό,τι αφορά τις φορολογικές παρεμβάσεις, είναι ενδεικτικό ότι κλιμάκιο του ΔΝΤ και της ομάδας δράσης έχει ως αποστολή να καταγράψει την πρόοδο στην αναθεώρηση του φορολογικού συστήματος, στην ενίσχυση των ελέγχων και στην αναδόμηση των φορολογικών υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, με στόχο την προώθηση συγκεκριμένων μέτρων.
Οι οριστικές παρεμβάσεις θα αποφασιστούν στις διαβουλεύσεις, που θα αρχίσουν με την έλευση των επικεφαλής της τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) στις 15 Μαΐου. Όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, ο νέος έλεγχος θα είναι διαρκής και θα συνεχιστεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές θα ξαναβρεί μπροστά της, από τα μέσα Μαΐου, τους... παλιούς γνώριμους Πόουλ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ, οι οποίοι θα πάρουν τη σκυτάλη από τα τεχνικά κλιμάκια. Και εκεί, η προεκλογική ραστώνη θα δώσει τη θέση της σε συγκεκριμένες πολιτικές, τις οποίες γνωρίζει πολύ καλά ο ελληνικός λαός τα τελευταία δύο χρόνια.