Εντονος πόνος στο αφτί. Ανυπόφορος πονόδοντος. Πονοκέφαλος. Πόνοι του προσώπου ή αλλιώς προσωπαλγίες μάς βασανίζουν αρκετά συχνά. Ποιες μπορεί να είναι οι αιτίες που τις προκαλούν;
«Η περιοχή του κεφαλιού -και ιδιαίτερα το στόμα και το πρόσωπο- είναι γεμάτη αισθητικά νεύρα που αναστομώνονται εκτεταμένα μεταξύ τους, κάνοντας αυτό το μέρος του σώματος από τα πιο ευαίσθητα. Το κακό είναι ότι μερικές φορές τα νεύρα αυτά μεταφέρουν στον εγκέφαλο ερεθίσματα που εκείνος ερμηνεύει ως πόνο που έχει ή δεν έχει πραγματική αιτία» αναφέρει η κ. Δέσποινα Κωστομοίρη, χειρουργός οδοντίατρος.
Ο ξαφνικός πόνος στα δόντια είναι μια κατάσταση που μπορεί να συμβεί στον οποιονδήποτε. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι ότι κάποιο δόντι είναι χαλασμένο. Στην πραγματικότητα όμως τα πιθανά αίτια που μπορεί να προκάλεσαν την εμφάνιση του πόνου είναι πάρα πολλά. Επίσης, πολλές άλλες οξείες και χρόνιες φλεγμονές της στοματικής κοιλότητας αλλά και παθήσεις όπως αυτές της κροταφογναθικής άρθρωσης μπορεί να είναι υπεύθυνες για την πρόκληση τέτοιου είδους πόνου.
«Αν προσπαθήσει κάποιος να κατατάξει τον πόνο στην περιοχή ανάλογα με την πηγή του, θα μπορούσε να μιλήσει για πόνο τοπικής αιτιολογίας (από δόντια, γνάθους, αρθρώσεις κ.λπ.), για πόνο που ξεκινά από τα ίδια τα νεύρα (είναι οι λεγόμενες νευραλγίες), πόνο που ξεκινά έξω από το πρόσωπο και αντανακλά στην περιοχή όταν είναι αδύνατο να εντοπιστεί συγκεκριμένη πηγή. Ο πόνος που ξεκινά από τα δόντια, τα ούλα ή τα οστά των γνάθων και είναι γνωστός σχεδόν σε όλους τους ανθρώπους, συνήθως οφείλεται σε φλεγμονή της περιοχής και αποτελεί τη συχνότερη αιτία επίσκεψης στον οδοντίατρο. Συνήθως το αίτιό του εντοπίζεται σχετικά εύκολα και αντιμετωπίζεται, οδηγώνντας τον ασθενή στην ανακούφιση».
- Τι γίνεται όμως όταν οι απαραίτητες οδοντιατρικές εργασίες, ακόμη και οι πολλαπλές εξαγωγές δεν έχουν αποτέλεσμα;«Πολύ πιο συχνό είναι το επώδυνο δυσλειτουργικό σύνδρομο της κροταφογναθικής διάρθρωσης, της άρθρωσης δηλαδή ανάμεσα στην κάτω γνάθο και στο υπόλοιπο κρανίο. Από μελέτες έχει βρεθεί ότι πάνω από τους μισούς ανθρώπους παρουσιάζουν συμπτώματα του συνδρόμου αυτού, αλλά πολλοί ούτε καν το συνειδητοποιούν, ενώ μόνο ένα 5% έως 25% θα αναζητήσει θεραπεία. Οι ασθενείς που παρουσιάζουν το σύνδρομο αυτό παραπονούνται για ήχους από την άρθρωση όταν ανοιγοκλείνουν το στόμα, πόνο όταν κινούν την κάτω γνάθο που πολλές φορές αντανακλά στο αφτί, στον κρόταφο, τον αυχένα ή στο υπόλοιπο πρόσωπο, αίσθημα βάρους και κούρασης στην περιοχή και σε πιο σοβαρές καταστάσεις, αδυναμία διάνοιξης του στόματος. Επίσης, ένας οξύτατος, διαπεραστικός πόνος που διαρκεί συνήθως δευτερόλεπτα και εκλύεται όταν ερεθιστεί μια συγκεκριμένη περιοχή του δέρματος του προσώπου ή του βλεννογόνου του στόματος είναι μια πρωτοπαθής νευραλγία του τρίδυμου νεύρου, του βασικού δηλαδή αισθητικού νεύρου της περιοχής. Ο πόνος αυτός είναι τόσο δυνατός, ώστε ο πάσχων αποφεύγει ακόμη και να κινήσει τα χείλη του ή να αγγίξει τη συγκεκριμένη περιοχή, από φόβο μήπως προκαλέσει τη νευραλγία. Η αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής μπορεί να είναι δύσκολη και μακροχρόνια. Μερικές φορές, τέτοιος νευραλγικού τύπου πόνος μπορεί να εκλυθεί όταν το νεύρο πιέζεται από κάποιον όγκο ή άλλη βλάβη μέσα ή έξω από το αίτιο πίεσης του νεύρου. Και άλλα νεύρα στην περιοχή, όπως το γλωσσοφαρυγγικό, μπορούν να δώσουν παρόμοιας μορφής πόνο. »Ο πόνος στην περιοχή των γνάθων και του προσώπου μπορεί να προκληθεί και από βλάβες των οφθαλμών, της ρινικής κοιλότητας και των παραρρίνιων κόλπων (ιγμόρεια), καθώς και του αυχένα σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις» διευκρινίζει η κ. Κωστομοίρη και συνεχίζει: «Πρέπει να επισημάνουμε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, πόνος που οφείλεται σε στεφανιαία νόσο της καρδιάς μπορεί να αντανακλά στη γνάθο και ιδιαίτερα στην περιοχή της αριστερής γωνίας της. Από την άλλη, το έντονο κάψιμο και ο πόνος στη γλώσσα μπορεί να οφείλεται σε διαβήτη, αβιταμινώσεις, σιδηροπενία ή και σε άγνωστα αίτια».
