Επικεφαλής χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής
Οι πολιτικοί λειτουργούν συχνά όπως οι σκηνοθέτες: φωτίζουν την πραγματικότητα έτσι ώστε από τη μια να φανερωθεί ό,τι επιθυμούν να αναδείξουν και από την άλλη να μείνει στο σκοτάδι ό,τι επιθυμούν να κρύψουν.
Βέβαια αυτή η πρακτική τους δεν αποτελεί κάποιο μεγάλο μυστικό. Οι πολιτικοί φροντίζουν να μας ενημερώσουν με διάφορους τρόπους ότι βλέπουν τα πράγματα μέσα από...
το υποκειμενικό τους πρίσμα αφού, μεταξύ άλλων, υπηρετούν ιδεολογίες, υπακούν στη γραμμή του κόμματος τους, και είναι, κατά κανόνα, όχι αντικειμενικοί αλλά επιεικείς στην κριτική τους για τους ομοϊδεάτες τους και αυστηροί με τους πολιτικούς τους αντιπάλους.
Έτσι, για παράδειγμα στην Ελλάδα, αν και πολλοί βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος έχουν εκφράσει επανειλημμένα τις αντιρρήσεις και τις αμφιβολίες τους για την πολιτική που ακολουθείται από τον Πρωθυπουργό παρόλα αυτά στηρίζουν με την ψήφο τους τις αποφάσεις του μέσα στα πλαίσια τις κομματικής πειθαρχίας.
Με τον ίδιο τρόπο, η κυβέρνηση φωτίζει εδώ και δύο χρόνια το κομμάτι τις αλήθειας που την 'εξυπηρετεί όσον αφορά στις επιλογές της και τις συνέπειες που έχουν αυτές, με τελευταία και δραματικά παραδείγματα α) την υπογραφή του Μνημονίου, που μέσα σε 12 με 36 μήνες θα έλυνε το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους, θα γλίτωνε την Ελλάδα από την αναδιάρθρωση/πτώχευση ανοίγοντας της τις πόρτες των αγορών και θα την οδηγούσε στην ανάπτυξη, β) το Μεσοπρόθεσμο και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, με βάση το οποίο θα γινόταν μία ιδιωτικοποίηση (ή και περισσότερες) την εβδομάδα και θα εξασφαλιζόταν η βιωσιμότητα του χρέους, γ) με την απόφαση της 25ης Μαρτίου, όπου η μείωση των επιτοκίων θα έσωζε τη χώρα δ) με την απόφαση της 21 Ιουλίου, όπου πλέον η σωτηρία της χώρας ήταν περισσότερο από δεδομένη και ε) με την απόφαση της 27ης Οκτωβρίου, η οποία αλλάζει προς το καλύτερο τη ζωή όλων και για άλλη μία φορά 'σώζει την Ελλάδα'.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, σκηνοθετικές πρακτικές και τεχνικές φωτισμού χρησιμοποιεί και η αντιπολίτευση και αφήνοντας κατά μέρος παραδείγματα από την τελευταία διετία, θα σταθώ σε ένα πολύ πρόσφατο, αυτό της κριτικής από τον Πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης της συμφωνίας της 27ης Οκτωβρίου ειδικά ως προς τις συνέπειες της (με βάση αισιόδοξες προβλέψεις) στη μείωση του χρέους.
“Το 2020 το χρέος θα είναι όσο και το 2009. Δηλαδή στο 120% του ΑΕΠ. Αυτή η κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι σε 9 χρόνια από σήμερα θα μας έχει φέρει ξανά στο 2009 και μάλιστα υπό ακόμη χειρότερες συνθήκες.” είπε ο κύριος Σαμαράς και εκ πρώτης όψεως η άποψη αυτή μοιάζει σωστή. Πράγματι το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ βρισκόταν στο 120% το 2009 και όντως με βάση το πλάνο που συμφωνήθηκε στις 27 Οκτωβρίου ο βασικός στόχος για το ελληνικό χρέος είναι να μειωθεί στο 120% του ΑΕΠ το 2020.
Ωστόσο, το 2009 ο μέσος όρος του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ για όλα τα αναπτυγμένα κράτη του κόσμου κυμαινόταν, περίπου, στο 66% του ΑΕΠ (στοιχεία: ΔΝΤ) όταν το αντίστοιχο ποσοστό για την Ελλάδα ήταν στο 120% του ΑΕΠ, δηλαδή σχεδόν διπλάσιο του διεθνούς μέσου όρου.
Αντίθετα, το 2020 ο μέσος όρος του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ για όλα τα αναπτυγμένα κράτη τοποθετείται κοντά στο 100% (βασικό σενάριο ΔΝΤ) και αν πράγματι τότε το χρέος της Ελλάδας βρίσκεται στο 120% του ΑΕΠ θα απέχει μόνο, περίπου, κατά 20% από το διεθνή μέσο όρο.
Ακόμη περισσότερο, το χρέος μιας σειράς από τις σημαντικότερες χώρες του κόσμου ήταν το 2009 πολύ μικρότερο του 120% ενώ το 2020 αναμένεται να το έχει ξεπεράσει, σε αρκετές περιπτώσεις, κατά πολύ. Έτσι, με βάση τα βασικά σενάρια του ΔΝΤ, το 2009 η Γαλλία είχε χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ κοντά στο 80% ενώ το 2020 το χρέος της αναμένεται να ανέλθει στο 190% του ΑΕΠ. Τα αντίστοιχα ποσοστά κατά προσέγγιση για τη Γερμανία είναι 70% του ΑΕΠ το 2009 και 120% του ΑΕΠ του 2020, για την Ιταλία115% το 2009 και 150% το 2020, για την Ιαπωνία180% το 2009 και 330% του 2020, για τη Βρετανία65% το 2009 και 200% το 2020, για την Ισπανία55% το 2009 και 150% το 2020 και για τις ΗΠΑ60% το 2009 και 190% το 2020.
Η εξήγηση για την παραπάνω δραματική αύξηση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ στο χρόνια που έρχονται (με βάση το βασικό σενάριο του ΔΝΤ) είναι απλή και οφείλεται στην διεθνή ύφεση και την πληθώρα των κρίσεων που ξέσπασαν μεταξύ 2007 -2011 και οι οποίες μείωσαν τις προοπτικές ανάπτυξης των οικονομιών των κρατών και αύξησαν τις δανειακές τους ανάγκες.
Είναι, λοιπόν, άλλο το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 120% το 2009 και άλλο το ίδιο ποσοστό χρέους το 2020 και έτσι η θέση της Ελλάδας ως προς αυτήν την παράμετρο θα είναι πολύ καλύτερη το 2020 (αν το σενάριο επαληθευτεί) απ' ότι το 2009. Αυτό γίνεται ακόμη πιο φανερό όταν μελετήσουμε τις προβλέψεις για το 2030 όπου ενώ το χρέος της Ελλάδας αναμένεται να έχει μειωθεί στο 110% του ΑΕΠ αυτό των αναπτυγμένων κρατών εμφανίζεται πολύ πιο αυξημένο σε σχέση με τα επίπεδα του 2020.
Συμπερασματικά, αν ξεκινάμε πάντα από το δεδομένο πως οι πολιτικοί φωτίζουν το κομμάτι τις αλήθειας που τους εξυπηρετεί και αν αντί να λαμβάνουμε όσα υποστηρίζουν ως δεδομένα προσπαθούμε να ενώσουμε πολλά κομμάτια ώστε να δημιουργήσουμε ένα όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικό παζλ της πραγματικότητας, τότε έχουμε πολύ περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσουμε και μία πιο αληθινή εικόνα της απ' ότι αυτήν που θέλουν να μας παρουσιάζουν.
