Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
Το μεγαλύτερο γνωστό μέλος της οικογένειας των αραχνιδών ανακαλύφθηκε σε απολίθωμα της Ιουράσιας περιόδου από την Κίνα. Το νέο είδος, που πήρε το όνομα Nephila jurassica, είχε διάμετρο 15 εκατοστά.

«Είναι η μεγαλύτερη γνωστή απολιθωμένη αράχνη. Το σώμα της δεν είναι το βαρύτερο, αν όμως λάβει κανείς υπόψη τα μακριά πόδια της, τότε είναι η μεγαλύτερη» διευκρίνισε στο BBC ο Πολ Σόλντεν, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κάνσας στις ΗΠΑ.

Το απολίθωμα χρονολογήθηκε στα 165 εκατομμύρια χρόνια, αναφέρει η ομάδα του Σόλντεν στο Biology Letters, ένα περιοδικό της βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας.

Το γένος Nephila υπάρχει και σήμερα με εξάπλωση στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές, επισημαίνουν οι ερευνητές. Τα περισσότερα είδη αυτής της ομάδας είναι σχετικά μεγαλόσωμα και υφαίνουν όμορφους, ακτινωτά συμμετρικούς ιστούς, οι οποίοι μάλιστα φτάνουν σε διάμετρο το ενάμισι μέτρο (ένθετη αριστερά).

Μέχρι σήμερα, το αρχαιότερο δείγμα του γένους ήταν ένα απολίθωμα μόλις 35 εκατομμυρίων ετών που βρέθηκε στη Μογγολία.

Η ομάδα των αραχνών είχε πάντως εμφανιστεί πολύ νωρίτερα. Τα πρώτα μέλη της οικογένειας των αραχνιδών, η οποία εκτός από τις αράχνες περιλαμβάνει τους σκορπιούς και άλλα είδη με οκτώ πόδια, εμφανίστηκαν πριν από περίπου 390 εκατομμύρια χρόνια, και σύντομα κατέκτησαν όλα τα χερσαία οικοσυστήματα.

Επιβλητικό θηλυκό

Ο γίγαντας του γένους Nephila που ήρθε στο φως στην Κίνα φαίνεται ότι έπεσε θύμα κάποιας ηφαιστειακής έκρηξης που την παρέσυρε στον πυθμένα μιας λίμνης και την κάλυψε με τέφρα.

Παγιδευμένη στη στάχτη για δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, η αράχνη άφησε στο αποτύπωμά τις σπάνιες λεπτομέρειες. «Μπορεί κανείς να διακρίνει όχι μόνο τις τρίχες στα πόδια της, αλλά ακόμα και τα τριχοβοθρία, τα οποία είναι πολύ, πολύ λεπτά. Οι αραχνίδες τα χρησιμοποιούν για να ανιχνεύσουν δονήσεις στον αέρα» αναφέρει ο Δρ Σόλντεν.

Ο ερευνητής ήταν τυχερός, δεδομένου ότι η αράχνη του δείγματος ήταν θηλυκή: Στο γένος Nephiles, τα θηλυκά είναι γιγαντόσωμα και εντυπωσιακά, ενώ τα αρσενικά μοιάζουν νάνοι δίπλα τους.

Οι διαφορές αυτές είναι ένα παράδειγμα ακραίου φυλετικού διμορφισμού, επισημαίνει ο Δρ Σόλντεν.

Δηλώνει ακόμα ότι θα ήθελε να βρει μια αρσενική αράχνη Nephiles της Ιουράσιας περιόδου, ώστε να μπορέσει να διαπιστώσει αν αυτός ο φυλετικός διμορφισμός είναι παλιό ή νεώτερο εξελικτικό χαρακτηριστικό.
 
Top