Αντιδράσεις και «ηλεκτρονικές» μονομαχίες για τη σειρά ντοκιμαντέρ που εξιστορεί την επανάσταση του ελληνισμού το «1821»
«Φωτιά και τσεκούρι» έχει πέσει, όχι «στους προσκυνημένους», όπως βροντοφώναξε κάποτε ο Θόδωρος Κολοκοτρώνης, αλλά στους συντελεστές της νέας σειράς του ΣΚΑΪ «1821», που περιγράφει την περίοδο πριν και μετά την επανάσταση του 1821. Στόχος της σειράς, όπως διηγείται ο Πέτρος Τατσόπουλος στο πρώτο επεισόδιο, είναι «να ανακαλύψουμε πώς γεννήθηκε η ιδέα του ελληνικού έθνους και πώς αυτή η ιδέα οδήγησε στην επανάσταση του 1821».
Αυτό από μόνο του αρκούσε για να πυροδοτήσει αντιδράσεις,
τόσο για το συγγραφέα Πέτρο Τατσόπουλο, αφηγητή της σειράς, όσο και για όλους τους συντελέστες αυτής, όπως τον Θάνο Βερέμη, καταξιωμένο ιστορικό, με περγαμηνές από το πανεπιστήμιο της Βοστόνης και της Οξφόρδης, καθηγητή που έχει αφήσει το στίγμα του σε διακεκριμένες θέσεις, όπως σε ακαδημαϊκές έδρες στα πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Πρίνστον και Οξφόρδης, στην έδρα Καραμανλή στο Fletcher School of Law and Diplomacy, στο τιμόνι του ΕΛΙΑΜΕΠ και του ΕΣΥΠ.
Στο πρώτο επεισόδιο της σειράς ειπώθηκε ότι οι Ελληνες δεν ζούσαν 400 χρόνια συνεχούς μαύρης σκλαβιάς, καθώς, όπως ανέφερε ο κ. Βερέμης, «είναι σαν να παραλληλίζουμε την εποχή της τουρκοκρατίας με διακοπή ρεύματος» και πως, αντιθέτως, τα πρώτα 100-150 χρόνια γνώρισαν την ευημερία και την ανάπτυξη, ενώ οι κλέφτες, οι οποίοι υπηρξαν καταλυτικοί για την πραγμάτωση της επανάστασης, στους οποίους ανήκε όπως ανέφεραν και ο Κολοκοτρώνης, διώκονταν τόσο από την τουρκική όσο και από την ελληνική μειονότητα. Χαρακτηριστικά, ο Γέρος του Μωριάεξαναγκάστηκε σε φυγή από την Πελοπόννησο. Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ, ειπώθηκε πως η ονομασία «Ελληνες» χρησιμοποιήθηκε κυρίως για να ταυτιστεί η μειονότητα των «Γραικών» κατά τους Τούρκους με την αίγλη και την παιδεία των αρχαίων Ελλήνων.
Ξεσηκωμός
Αμέσως άναψε το φιτίλι με μύδρους, τόσο από τηλεαστέρες -πρώτος ο Γιώργος Τράγκας- όσο και από ποικίλα ιστολόγια. Πολλοί έκαναν λόγο πως το 1821 δεν πρόκειται για ημερομηνία γέννησης του έθνους, αλλά για ημερομηνία απελευθέρωσης. Χαρακτηριστική ήταν η κριτική του δημοσιογράφου Γιώργου Τράγκα, που μέσα από τη ραδιοφωνική του εκπομπή διερωτήθηκε σε έντονο ύφος «πώς 300 και βάλε χρόνια περνάγαμε καλά με τους Τούρκους και στο τέλος κάτι μας έπιασε, και προσπαθούν να το ερμηνεύσουν ο κ. Βερέμης και οι άλλοι. {...} γιατί διώξαμε τους Τούρκους που έφεραν ευημερία, ανεξιθρησκεία και γάμους μεικτούς ύστερα από εξισλαμισμό» και έκανε λόγο για προπαγάνδα, καθώς οι συντελεστές αποφάσισαν 60 χρόνια μετά να αλλάξουν το ρου της ιστορίας.
Ωστόσο ο Πέτρος Τατσόπουλος, μη φοβούμενος τη διαδραστικότητα του κοινωνικού μέσου «facebook», έχει σχολιάσει δημοσίως τους επικριτές του με διφορούμενες απαντήσεις, καθώς ακροβατούν ανάμεσα στην άκομψη ειλικρίνεια και το μαύρο χιούμορ, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει σωρεία κριτικών και σχολίων τόσο σε εθνικοπατριωτικά ιστολόγια, όπως είναι το olympia.gr, όσο και υπερκομματικά ειδησεογραφικά ιστολόγια.
«Τελικά είναι πολύ εύκολο να λες ό,τι παπαριά θες κρυμμένος πίσω από ένα ηρωικό ψευδώνυμο. Διατί να εκτιθέμεθα άλλωστε; Παρακαλώ τους αγαπητούς φίλους, όταν πλέον θα απευθύνεστε σε μένα, να ξεχάσετε το κατάπτυστο και δυσκολοπρόφερτο επώνυμο «Τατσόπουλος». Προτιμώ να απευθύνεστε στην “Ψωλή του Βουκεφάλα”» δήλωσε στην προσωπική του κατάσταση στο facebook ο κ. Τατσόπουλος, χωρίς να καθίσταται σαφές αν κάνει λόγο για τα ψευδώνυμα των ηρώων, των οποίων τα ανδραγαθήματα διηγείται στη σειρά, ή αν αναφέρεται σε ανώνυμους επικριτές του. Επίσης μετά τη δημοσίευση του θέματος από εφημερίδα ημερήσιας κυκλοφορίας, δήλωσε: «Ποτέ άλλοτε οι ΗΛΙΘΙΟΙ δεν ήταν περισσότερο ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ».
Το αστείο με την ομοφυλοφιλία
Ως αποκορύφωμα, έκανε λόγο για μεθοδευμένη πολιτική αλητεία, παράνοια και σαχλαμάρα στην εκπομπή των Λυριτζή Οικονόμου στο ΣΚΑΪ. Οπως διηγήθηκε, το facebook είναι ένας χώρος όπου μπαίνει «Με τις ψηφιακές του πιτζάμες» και, απαντώντας σε σχόλια πως η σειρά εξωραΐζει τα 400 χρόνια τουρκοκρατίας, κάποιος φίλος του είπε για πλάκα πως ο Κολοκοτρώνης είχε… Τούρκο γκόμενο και, απαντώντας του στο ίδιο μήκος αστεισμού, είπε πως «Δεν ήταν γκόμενος, είχαν αρραβωνιαστεί». Εντούτοις, όπως δήλωσε είναι προφανές ότι εκανε πλάκα, καθότι η ομοφυλοφιλία εκείνη την εποχή ήταν ποινικά κολάσιμη, και μάλιστα επέφερε την ποινή του θανάτου, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το λόρδο Βύρωνα που αναγκάστηκε να φύγει από την Αγγλία. Υστερα ξεσπάθωσε ενάντια στα «ακροδεξιά μπλογκ», τα οποία, κατά τα λεγόμενά του, έκαναν την τρίχα τριχιά, και παραλλήλισε την κατάσταση την οποία βιώνει με το «Αστείο» του Μίλαν Κούντερα, όπου κάποιος λέει ένα αστείο για τον Τρότσκι, και πάει 20 χρόνια φυλακή. Επίσης ξεκαθάρισε ότι δεν είναι ιστορικός, αλλά συγγραφέας και παρουσιαστής. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε υποστήριξη των λεγομένων της σειράς, η ακαδημαϊκή κοινότητα σιγεί, ενώ υπήρξαν και τηλεκριτικοί που υποστήριξαν τον κ. Τατσόπουλο, όπως η Πόπη Διαμαντάκου, που έγραψε πρώτη για το «αστείο» του Μίλαν Κουντερα και δήλωσε πως το facebook χρησιμοποιήθηκε ως «πηγή κουτσομπο-λακιίστικου ρεπορτάζ», ώστε μια «πλακατζίδικη στιχομυθία» να αναγορευτεί «σε ιδεολογική άποψη εθνοπροδοσίας».
Ο κ. Τατσόπουλος, μέσω facebook, δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει του φίλους του που «δεν παρασύρθηκαν από την ομαδική παράκρουση», ενώ έσφαξε με το βαμβάκι το «φίλο» του, συνάδελφο Χρήστο Χωμενίδη και δήλωσε χαρακτηριστικά πως «σαν Αφγανός γιατρός, έβγαλε γνωμάτευση εξ αποστάσεως. Αντίο, φίλε». Στα σχόλιά του ανταπάντησε ο γνωστός συγγραφέας, ο οποίος είχε ασκήσει κριτική για την ιστορική εγκυρότητα της σειράς, γράφοντας μέσω του facebook: «Πέτρο, ως τηλεπαρουσιαστής υπερασπίζεσαι μάλλον άκομψα τα κείμενα που άλλοι γράφουν και εσύ απλώς εκφωνείς».
Δεν έλειψαν ωστόσο και σχόλια στο κοινωνικό δίκτυο του Twitter, τα οποία είναι αποκαλυπτικά για τις εντυπώσεις που έχει δώσει η σειρά μόλις από τα 2 πρώτα επεισόδιά της. «Αν θες να παραμείνει ο Κολοκοτρώνης στείλε Κ [κενό] ονοματεπώνυμο στο 11821», «1821 κατασκευαστές ιστορίας συνιστούν Τατσόπουλο», «o Καποδίστριας έγινε σχέδιο, ο Κοραής πλατεία, ο Κολοκοτρώνης δρόμος, ο Μαυρομιχάλης studio και ο Αθανάσιος Διάκος κρασομεζές», «σήμερα θα μάθουμε ότι η κυρά Φροσίνη πνίγηκε στη Λίμνη των Ιωαννίνων ενώ κυνήγαγε τον Πασά να τον βιάσει!», «Σήμερα στο “1821” μη χάσετε! Ο Κεμαλ Ατατούρκ, τραγουδάει “Ο Σαλονικιός”! Γιατί παντού υπάρχει ένας μύθος!», «Σήμερα στο “1821” μη χάσετε! ΤΟΥΡΚΟΙ και Συνωστισμός στο Λιμάνι της Σμύρνης! Πώς οι Ελληνες δεν έμαθαν ποτέ να περιμένουν το καράβι!» και άλλα πολλά σχόλια μπορεί να αναζητήσει κανείς υπό την ταμπέλα #skai1821.
Δεν είναι όλα αστεία...
Αξίζει να σημειωθεί πως μέσα από όλα τα παραπάνω σχόλια, φαίνεται πως οι περισσότεροι κάνουν λόγο για προπαγάνδα, συνδέοντας το περιεχόμενο της σειράς με τις φιλοτουρκικές απόψεις που έχουν εκφράσει στο παρελθόν η Θάλεια Δραγώνα και η Μαρία Ρεπούση, οι οποίες κατηγορήθηκαν για απόπειρα αφελληνισμού μέσα από τα σχολικά εγχειρίδια της ιστορίας.
Εν κατακλείδι, όπως είπε ο κ. Τατσόπουλος, «Ζούµε σε εποχή σύγχυσης. Σε µεταβατικές περιόδους και ιδίως σε περιόδους σύγχυσης δηµιουργούνται φοβικά και συνωµοσιολογικά σύνδροµα. Αν αυτά δηµιουργήσουν εµπόδια στην απρόσκοπτη ανταλλαγή απόψεων και την ελεύθερη έκφραση, τότε η κοινωνία θα καταλήξει σε πνευµατικό µαρασµό και θα οδηγηθεί στον σκοταδισµό». Ακριβώς όμως επειδή διάγουμε μια τέτοια εποχή, το ζήτημα της ιστορίας που αποτελεί το συνεκτικό ιστό του ελληνικού έθνους είναι ευαίσθητο θέμα που δεν ενδείκνυται ούτε για αστεϊσμό ούτε για παράλλαξη ώστε να ταιριάξει στις προδιαγραφές του εύπεπτου τηλεοπτικού χρόνου.
Πηγή: Αποκαλύψεις
