Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στη διαφήμιση υποψηφίων, συνδυασμών και υποψηφίων συμβούλων με διαφημιστικά banners σε ιστοσελίδες όπως ξεκαθάρισε το Υπουργείο Εσωτερικών αναρτώντας στην ιστοσελίδα του απαντήσεις σε διευκρινιστικές ερωτήσεις που έθεσε στο υπουργείο το eklogika.gr, ώστε να διασαφηνιστούν ερωτήματα που είχαν προκληθεί από ασάφειες του νόμου και των επεξηγηματικών εγκυκλίων. Τι άλλο ξεκαθαρίζεται με τις απαντήσεις του ΥΠΕΣ. -Ειδικά για δημοσιογράφους που πιθανόν είναι υποψήφιοι απαγορεύεται κάθε προβολή εκπομπής τους μετά τις 7 Σεπτεμβρίου-Κάθε υποψήφιος -με εξαίρεση τις προσωπικές ιστοσελίδες και τις ιστοσελίδες των συνδυασμών - μπορεί να παραχωρήσει μια συνέντευξη ανά δικτυακό τόπο. (δεν αφορά τα debate)
- Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης επιτρέπεται στο διαδίκτυο η καταγραφή των δηλώσεων κτλ. Επίσης επιτρέπεται η αναμετάδοση δηλώσεων ή συνεντεύξεων από άλλους δικτυακούς τόπους εφόσον υπάρχει η σχετική επισήμανση.
-Προσοχή! Η εμφάνιση δηλώσεων υποψηφίου σε ρεπορτάζ ειδήσεων σε κάποιο κανάλι μετριέται ως μία από τις δύο εμφανίσεις που δικαιούται ο συνδυασμός στο εν λόγω κανάλι. Αντίθετα δεν μετριέται ως εμφάνιση η παρουσία του σε ρεπορτάζ του καναλιού στο οποίο κάλυψης της προεκλογικής δραστηριότητας
-Δεν υπάρχει περιορισμός για προβολή στις εφημερίδες
Δείτε αναλυτικά τις διευκρινιστικές απαντήσεις του ΥΠΕΣ στις ερωτήσεις του eklogika.gr
1. Με δεδομένο ότι οι συνδυασμοί τελούν ακόμη υπό διαμόρφωση, ενδέχεται, δημόσια πρόσωπα τα οποία εμφανίζονται καθημερινά στα ΜΜΕ, να είναι τελικά υποψήφιοι αντιπεριφερειάρχες, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, Είναι πιθανό, λ.χ να προταθεί σε δημοσιογράφο της τηλεόρασης ή στον πρόεδρο κάποιου συνδικαλιστικού φορέα ή σε κάποιον από τους τηλεοπτικούς αστέρες οι οποίοι προβάλλονται συνέχεια στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα να είναι υποψήφιος. Η απαγόρευση όμως εμφανίσεων ισχύει από 7 Σεπτεμβρίου. Για το χρονικό διάστημα πριν από την ανακοίνωση υποψηφιότητας ο υποψήφιος και το μέσο που τον φιλοξένησε θα υποστούν επανειλημμένα τις συνέπειες του νόμου(πρόστιμα κλπ) ή μήπως, βάσει της συγκεκριμένης διάταξης, όποιος εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία δεν μπορεί εκ των προτέρων να είναι υποψήφιος και άρα ακυρώνεται η υποψηφιότητά του;
Για τους δημοσιογράφους ειδικά, απαγορεύεται η προβολή κάθε είδους εκπομπής από την 7η Σεπτεμβρίου. Σε κάθε περίπτωση αρμόδια να κρίνει σε ειδικές περιπτώσεις που αναφέρονται είναι η επιτροπή ελέγχου εκλογικών παραβάσεων και δαπανών, η οποία σύμφωνα με τις διατάξεις τις παρ. 1 του άρθρ. 12 Ν. 3870/2010 λειτουργεί ως ειδικό, δικαιοδοτικό και ελεγκτικό όργανο.
1. Οι πιο πάνω διατάξεις αναφέρονται σε περιορισμούς για εμφανίσεις και παρουσίαση εκπομπών ή συμμετοχής σε εκπομπές σε Ρ/Τ σταθμούς και επεκτείνονται στο διαδίκτυο (προφανώς πάλι για εκπομπές και εμφανίσεις, δηλαδή «WEB TV» σε «LIVE» ή «on demand» μετάδοση, συνέντευξης, ομιλίας κλπ) θέτοντας περιορισμό για μία τέτοιου είδους εμφάνιση σε κάθε διαδικτυακό μέσο. Είναι φανερό ότι και στο διαδίκτυο ισχύει ο περιορισμός των οργανωμένων συζητήσεων π.χ. debate όπως και στα κανάλια. Είναι σωστά όλα αυτά, όπως περιγράφονται;
Σχετικά με το διαδίκτυο - με εξαίρεση τις προσωπικές ιστοσελίδες και τις ιστοσελίδες των συνδυασμών - ο υποψήφιος μπορεί να παραχωρήσει μια συνέντευξη ανά δικτυακό τόπο.
1. Στο Ν. 3870/2010 αλλά και στην εγκύκλιο δεν γίνεται καμία άλλη αναφορά για το διαδίκτυο πλην της γενικής επισήμανσης ότι Επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προεκλογικού υλικού μέσω του διαδικτύου. Με βάση τη συγκεκριμένους περιορισμούς που θέτει ο νόμος, αλλά και την αναφορά που γίνεται στη συνοδευτική εγκύκλιο για τις δαπάνες και τους τρόπους προβολής υποψηφίων και συνδυασμών, είναι προφανές ότι, υποψήφιοι και συνδυασμοί μπορούν να προβληθούν από το διαδίκτυο (στο πλαίσιο του ορίου δαπανών που δικαιούνται) με διαφημιστικά «banners». Υπάρχει κάποιος περιορισμός για το περιεχόμενο των banners; π.χ. θέμα αρνητικής διαφήμισης ή αν μπορεί να υπάρχει φωτογραφία και σε banner υποψηφίου συμβούλου ή μόνο στου επικεφαλής του συνδυασμού;
Δεν υπάρχει περιορισμός στα Banners, υπό την επιφύλαξη ωστόσο, της έκδοσης τιμολογίου και του υπολογισμού στις (πραγματικές ή αποτιμώμενες) δαπάνες του συνδυασμού ή του υποψηφίου.
1. Θεωρείται επίσης ότι δεν τίθεται κανένας περιορισμός στη δημοσίευση άρθρων, δηλώσεων ή ομιλιών, περιοδειών και άλλων προεκλογικών δραστηριοτήτων των υποψηφίων, καθώς και των θέσεων των συνδυασμών, αλλά και συνεντεύξεων γραπτού κειμένου στο διαδίκτυο, με δεδομένο ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν δημοσιογραφική ύλη. Φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμπεριέχουν οικονομική συναλλαγή (απαγορεύεται από το νόμο), κάτι που είναι αυτονόητο, αφού αποτελεί βασικό κανόνα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Τι επιτρέπεται τελικά;
Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης επιτρέπονται στο διαδίκτυο η καταγραφή των δηλώσεων κτλ. Επίσης επιτρέπεται η αναμετάδοση δηλώσεων ή συνεντεύξεων από άλλους δικτυακούς τόπους εφόσον υπάρχει η σχετική επισήμανση.
1. Στο νόμο και στην εγκύκλιο δεν αναφέρονται περιορισμοί για την προβολή σε εφημερίδες. Τι πραγματικά ισχύει;
Εκ του νόμου, δεν τίθεται περιορισμός.
1. Εμφανίζεται ο εκπρόσωπος ενός συνδυασμού για μια δήλωση σε ένα κανάλι η οποία προβάλλεται στο δελτίο ειδήσεων επί 20 δευτερόλεπτα. Χάνει το δικαίωμα ο συνδυασμός να παρουσιάσει τις θέσεις του στο εν λόγω κανάλι;
Ναι, προσμετράται ως εμφάνιση.
1. Στο νόμο 3870/10 (άρθρο 6), προβλέπονται συγκεκριμένες εμφανίσεις των υποψηφίων στα ΜΜΕ στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Τι θεωρείται στην περίπτωση αυτή ως εμφάνιση; Για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως εμφάνιση η αναφορά του ονόματος υποψηφίου ή η προβολή του μέσω φωτογραφίας ή video, στο πλαίσιο ρεπορτάζ της εφημερίδας, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης ή της ιστοσελίδας;
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3870/2010 ως εμφανίσεις οι οποίες υπολογίζονται στο όριο είναι οι συνεντεύξεις των υποψηφίων (συμπεριλαμβανομένων αυτών που διεξάγονται στο πλαίσιο του δελτίου ειδήσεων), η συμμετοχή σε οργανωμένες συζητήσεις και η κάλυψη κατόπιν αιτήματος της προεκλογικής τους δραστηριότητας. Δεν θεωρείται εμφάνιση η κάλυψη της προεκλογικής δραστηριότητας εφόσον γίνεται στα πλαίσια της δημοσιογραφικής ανάδειξης του γεγονότος και δεν προβάλλεται απόσπασμα της ομιλίας. Λεπτομέρειες υπάρχουν στις σχετικές οδηγίες του ΕΣΡ.
Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΣ, στις συχνές ερωτήσεις για τις εκλογές στη διεύθυνση http://www.ypes.gr/el/Elections/FAQs/
Δείτε αναλυτικά τις ερωτήσεις του eklogika.gr, όπως εστάλησαν στις 16 Σεπτεμβρίου στο γραφείο του υπουργού Εσωτερικών Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κ. Γ. Ραγκούση
Από eklogika.gr 16/9/2010
Προς υπουργείο Εσωτερικών
Γραφείο Υπουργού
Όπως σας είπαμε και κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής μας επικοινωνίας υπάρχουν αρκετά σημεία ασαφή ή αδιευκρίνιστα, σε ότι αφορά την προβολή των υποψηφίων (συνδυασμών, υποψηφίων περιφερειαρχών ή δημάρχων, υποψηφίων συμβούλων).Πήραμε πολλά e-mail υποψηφίων που θέτουν ερωτήματα για αρκετά τέτοια θέματα.
Θέτουμε ορισμένα ερωτήματα για τα οποία θα θέλαμε διευκρινιστικές απαντήσεις ώστε να μπορoύμε να ενημερώσουμε τους επισκέπτες του eklogika.gr
1. Πώς μπορούν να γνωρίζουν τα δημόσια πρόσωπα τα οποία εμφανίζονται καθημερινά στα ΜΜΕ, εάν θα είναι υποψήφιοι αντιπεριφερειάρχες, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, εφόσον το σύνολο των συνδυασμών της χώρας τώρα σχηματίζονται; Μπορεί να προταθεί αύριο στον Χ δημοσιογράφο της τηλεόρασης ή στον πρόεδρο κάποιου συνδικαλιστικού φορέα ή σε κάποιον σταρ που βγαίνουν συνέχεια στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα να είναι υποψήφιος. Η απαγόρευση όμως εμφανίσεων ισχύει από 7 Σεπτεμβρίου. Για το χρονικό διάστημα πριν από την ανακοίνωση υποψηφιότητας ο υποψήφιος και το Μέσο που τον φιλοξένησε ίσως αρκετές φορές θα υποστούν τις συνέπειες του νόμου; (πρόστιμα κλπ) Ή μήπως βάσει της συγκεκριμένης διάταξης όποιος εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία δεν μπορεί να είναι υποψήφιος και ακυρώνεται η υποψηφιότητά του;
Βεβαίως στην οδηγία του ΕΣΡ αναφέρεται: «Δεν θεωρείται ως εμφάνιση κατά την έννοια του άρθρου αυτού οποιαδήποτε εμφάνιση υποψηφίου που γίνεται με την τρέχουσα επαγγελματική του ιδιότητα και δεν σχετίζεται με τις περιφερειακές - δημοτικές εκλογές» και σε άλλο σημείο «Για τον χαρακτηρισμό προσώπου ως υποψηφίου εξετάζεται η με κάθε τρόπο δημόσια αναγγελία της υποψηφιότητάς του και δεν απαιτείται η επίσημη αναγγελία του, κατά τους όρους του νόμου».
Αυτό όμως, αφενός δεν αφορά το διαδίκτυο, αφού το ΕΣΡ δεν έχει σχετική αρμοδιότητα, αφετέρου ασφαλώς η οδηγία του ΕΣΡ νομικά δεν είναι πιο ισχυρή από τον νόμο και ενδεχομένως ένας υποψήφιος να μπορεί να ακυρώσει υποψηφιότητα αντιπάλου του στα δικαστήρια.
«Τι ακριβώς προβλέπει ο νόμος
Το άρθρο 6 που περιλαμβάνεται στο νόμο 3870 για τις «εκλογικές δαπάνες συνδυασμών και υποψηφίων και έλεγχος αυτών, κατά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές» είναι σαφές και ισχύει από τις 7 Σεπτεμβρίου:
«Απαγορεύεται στους επικεφαλής των συνδυασμών, αντιπεριφερειάρχες, υποψηφίους περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους να παρουσιάζουν αμέσως ή εμμέσως κάθε είδους εκπομπές, κατά τη διάρκεια του διμήνου που προηγείται της ημερομηνίας διεξαγωγής των εκλογών, οι οποίες μεταδίδονται από δημόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, ελεύθερης λήψης, καθώς και από διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες εξαιρουμένων των προσωπικών ιστοσελίδων των υποψηφίων και των ιστοσελίδων των συνδυασμών.
β. Οι εμφανίσεις των επικεφαλής των συνδυασμών, των αντιπεριφερειαρχών, καθώς και των υποψήφιων περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων, σε πάσης φύσεως εκπομπές δημόσιων ή ιδιωτικών ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης, φορείς παροχής κάθε μορφής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, καθώς και σε διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες, υπό
οποιαδήποτε μορφή κατά τη διάρκεια του διμήνου που προηγείται της ημερομηνίας διεξαγωγής των εκλογών επιτρέπεται, ως εξής:
i. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας επιτρέπεται η εμφάνιση δύο (2) φορές.
ii. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση μία (1) φορά.
iii. Σε διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες επιτρέπεται μία (1) εμφάνιση.
iv. Ως εμφανίσεις, κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου, θεωρούνται οι προσωπικές συνεντεύξεις των ανωτέρω υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων που εντάσσονται στα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματός τους της προεκλογικής τους δραστηριότητας.
ν. Οι επικεφαλής των συνδυασμών, καθώς και οι αντιπεριφερειάρχες είναι δυνατόν να μετέχουν σε οργανωμένες συζητήσεις, χωρίς περιορισμό αριθμού εμφανίσεων, μέχρι την ανακήρυξη των υποψηφίων και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν κληθεί να συμμετάσχουν, τουλάχιστον, τρεις ακόμη συνυποψήφιοί τους. Μετά την ανακήρυξη των συνδυασμών στις ανωτέρω συζητήσεις απαιτείται η πρόσκληση για συμμετοχή των δύο τρίτων (2/3) τουλάχιστον των ανακηρυχθέντων. Σε περίπτωση επαναληπτικής εκλογής καλούνται υποχρεωτικά οι επικεφαλής των συνδυασμών που συμμετέχουν».
2. Οι πιο πάνω διατάξεις αναφέρονται σε περιορισμούς για εμφανίσεις και παρουσίαση εκπομπών ή συμμετοχής σε εκπομπές σε Ρ/Τα σταθμούς και επεκτείνονται στο διαδίκτυο (προφανώς πάλι για εκπομπές και εμφανίσεις, δηλαδή WEBTV σε LIVE ή on demand μετάδοση, συνέντευξης, ομιλίας κλπ) θέτοντας περιορισμό για μία τέτοιου είδους εμφάνιση σε κάθε διαδικτυακό μέσο. Είναι φανερό ότι και στο διαδίκτυο ισχύει ο περιορισμός των οργανωμένων συζητήσεων π.χ. debate όπως και στα κανάλια. Είναι σωστά όλα αυτά, όπως τα περιγράφω;
3. Ο νόμος και η εγκύκλιος δεν κάνουν καμία άλλη αναφορά για το διαδίκτυο πλην της γενικής επισήμανσης ότι «Επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προεκλογικού υλικού μέσω του διαδικτύου».
Με βάση τη συγκεκριμένους περιορισμούς που θέτει ο νόμος και η συνοδευτική εγκύκλιος για τις δαπάνες και τους τρόπους προβολής υποψηφίων και συνδυασμών είναι προφανές ότι, υποψήφιοι και συνδυασμοί μπορούν να προβληθούν από το διαδίκτυο (στο πλαίσιο του ορίου δαπανών που δικαιούνται) με διαφημιστικά banners. Υπάρχει κάποιος περιορισμός για το περιεχόμενο των banners; π.χ. θέμα αρνητικής διαφήμισης ή αν μπορεί να υπάρχει φωτογραφία και σε banner υποψηφίου συμβούλου ή μόνο στου επικεφαλής του συνδυασμού;
4.Επίσης θεωρώ ότι δεν τίθεται κανένας περιορισμός στη δημοσίευση άρθρων υποψηφίων, δηλώσεών ή ομιλιών τους, περιοδειών και άλλων προεκλογικών δραστηριοτήτων τους, των θέσεων των συνδυασμών τους αλλά και συνεντεύξεων γραπτού κειμένου στο διαδίκτυο, αφού όλα τα παραπάνω αποτελούν δημοσιογραφική ύλη. Φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμπεριέχουν οικονομική συναλλαγή (απαγορεύεται από την εγκύκλιο), κάτι που είναι αυτονόητο, αφού αποτελεί βασικό κανόνα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
Με εκτίμηση
Χρήστος Καψάλης
