Εικόνα επιδείνωσης παρουσιάζουν τα επιδημιολογικά δεδομένα για τον κορονοϊό στη χώρα μας, σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση του Παρατηρητηρίου για τον Covid-19. Στην ένατη έκθεση προόδου, που αφορά στο χρονικό διάστημα 8-15 Ιουλίου παρουσιάζει επιδείνωση ο μέσος όρος των ημερήσιων κρουσμάτων, αύξηση των νοσηλειών σε MΕΘ ενώ και το Rt σημείωσε αύξηση από 0,3 σε 0,4.
Αναλυτικά, η ένατη έκθεση προόδου του Παρατηρητηρίου έχει ως στόχο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι τάσεις στους βασικούς άξονες παρατήρησης που είχαν ήδη διαφανεί από τις προηγούμενες εκθέσεις επαληθεύονται ή αντιστρέφονται με την προσθήκη ολοένα και περισσότερων δεδομένων.
Στον άξονα της υγείας και της πολιτικής προστασίας, παρατηρείται περαιτέρω επιδείνωση στον μέσο όρο των ημερησίων κρουσμάτων που πλέον διαμορφώνεται στα 35 κρούσματα ανά ημέρα, από 25 στην προηγούμενη έκθεση. Σε ημερήσια βάση σημαντικός αριθμός κρουσμάτων είναι εισαγόμενα, και άλλα βρίσκονται διάσπαρτα ανά την Ελλάδα, π.χ. Ξάνθη, Καστοριά, Αττική, Θεσσαλονίκη. Από τις πύλες εισόδου τα μεγαλύτερα ποσοστά θετικών επί του συνόλου δειγμάτων εντοπίζονται στον Προμαχώνα και το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ως εκ τούτου, και δεδομένου του βεβαρημένου επιδημιολογικού προφίλ των Βαλκανικών χωρών συνολικά αποφασίστηκε η διέλευση από τον Προμαχώνα αποκλειστικά με την επίδειξη αρνητικού PCR τεστ. Επιπρόσθετα, η συρροή κρουσμάτων που είχε εντοπιστεί στην Ξάνθη με επίκεντρο τον Εχίνο, μολονότι εξακολουθεί να παράγει νέα κρούσματα σε ημερήσια βάση δε φαίνεται να έχει την ίδια ένταση με τον Ιούνιο. Αξίζει να σημειωθεί πως και την τελευταία εβδομάδα μεταξύ 8ης και 9ης έκθεσης τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα όπως η Αττική και η Θεσσαλονίκη σημείωσαν αύξηση κρουσμάτων και πλέον κινούνται μεσοσταθμικά περί τα 8 κρούσματα ανά ημέρα.
Το πλήθος των ασθενών στις ΜΕΘ αυξήθηκε στους 13, ενώ ο μέσος όρος του αριθμού των θανάτων μειώθηκε στο 0,14, με το μέσο όρο ημερών μεταξύ θανάτων να ανέρχεται σε περισσότερες από 6. Υπό αυτό το πρίσμα, ο ρυθμός διπλασιασμού τόσο των κρουσμάτων όσο και των θανάτων ανήλθε στις 97 από 91 και 94 από 86 μέρες αντίστοιχα, σημειώνοντας πρόσθετη επιβράδυνση σε σχέση με μια εβδομάδα νωρίτερα. Εν γένει, πανελλαδικά διαφαίνεται αύξηση των νοσηλειών σε MΕΘ και απλές κλίνες με το ποσοστό πληρότητας στην επικράτεια να ανέρχεται σε 13% και 7% αντίστοιχα. Συγχρόνως το Rt σημείωσε αύξηση από 0,3 σε 0,4, ενισχύοντας περαιτέρω την εικόνα επιδείνωσης των επιδημιολογικών δεδομένων σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση.
Το πλήθος των τεστ ανά χίλιους κατοίκους αυξήθηκε περαιτέρω σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, από 33 σε 37. Μεσοσταθμικά διενεργήθηκαν τον Ιούλιο μέχρι στιγμής κατά μέσο όρο 5000 τεστ ανά ημέρα, αριθμός αυξημένος κατά 1000 σε σχέση με την προηγούμενο μήνα και οδηγούμενος από την ανάγκη για αυξημένο πλήθος δειγματοληπτικών ελέγχων στις πύλες εισόδου της χωράς. Από το πλήθος των ελέγχων το 0,7% επιστρέφει θετικό κατά μέσο όρο, όταν τα σχετικά ποσοστά σε Τσεχία, Βέλγιο, και Αυστρία είναι 2,7%, 1,2% και 1,1% αντίστοιχα. Πιο συγκεκριμένα, και για το μεσοδιάστημα μεταξύ όγδοης και ένατης έκθεσης προόδου στην Ελλάδα διενεργήθηκαν 150 τεστ ανά θετικό κρούσμα όταν π.χ. στην Αυστρία, τη Τσεχία και το Βέλγιο τα αντίστοιχα νούμερα πλησίασαν το 80, 37 και 87. Η διασπορά στην Ελλάδα είναι 3,89 (από 2,36) κρούσματα ανά εκατομμύριο κατοίκους, στην Αυστρία 9,17 (από 10,47), στη Τσεχία 8,79 (από 10,15) και στο Βέλγιο 8,52 (από 7,74).
Η κινητικότητα του πληθυσμού παρέμεινε σταθερή σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα σε όλο το φάσμα της κοινωνικής δραστηριότητας. Ως μέτρο σύγκρισης λογίζεται η μέση κινητικότητα σε σχέση με τον Απρίλιο οπόταν βρίσκονταν σε ισχύ τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η παραμονή στην κατοικία βρίσκεται στο -17%- σταθερή σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση. Σταθερή εμφανίστηκε η κίνηση του πληθυσμού για τρόφιμα και φάρμακα στο +25% σε σχέση με τον Απρίλιο. Η μετακίνηση στα καταστήματα σημείωσε αύξηση 2% και πλέον διαμορφώνεται στο +52%, συνεπώς συντηρείται θετική επίδραση του σταδιακού ανοίγματος των καταστημάτων. Σταθερή παρέμεινε η προσέλευση στην εργασία και διαμορφώθηκε στο +37%. Η χρήση των ΜΜΜ παρέμεινε σταθερή στο +46%. Αύξηση σημείωσε η κινητικότητα σε πάρκα και υπαίθριους χώρους με +6%. Συνολικά η πληθυσμιακή κινητικότητα σε σχέση με τον Απρίλιο ενισχύθηκε κατά 41%, με την τελευταία εβδομάδα να σημειώνεται αύξηση κατά 1%.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), ο εποχικά διορθωμένος δείκτης βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα μειώθηκε κατά -7,9% τον Μάιο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του περυσινού Μαΐου, έναντι πτώσης -10,7% που είχε καταγραφεί τον Απρίλιο. Σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, ο δείκτης ανέκαμψε κατά +1,3%. Συνολικά στο διάστημα Μαρτίου – Μαΐου ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα υποχώρησε κατά -5,9%, ποσοστό που είναι πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης (-18,9%).
Η έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) για το β’ τρίμηνο εμφάνισε αύξηση της ζήτησης επιχειρηματικών δανείων σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, αφενός λόγω της αύξησης των χρηματοδοτικών αναγκών των εταιριών για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης και αφετέρου της έλλειψης εσωτερικής χρηματοδότησης. Σύμφωνα με την έρευνα της ΤτΕ, το επόμενο τρίμηνο η ζήτηση επιχειρηματικών δανείων αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω ως ένα βαθμό, με την αύξηση να είναι ελαφρώς εντονότερη στην περίπτωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Συνεπώς, αναμένεται συνέχιση της πιστωτικής επέκτασης στις επιχειρήσεις που είχε καταγράψει ετήσιο ρυθμό μεταβολής +4,7% τον Μάιο.
Όσον αφορά τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, η μέση μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα διατηρήθηκε σε -8% τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ιουλίου. Συνολικά, στο διάστημα από τις αρχές Μαρτίου έως τα μέσα Ιουλίου, η μέση μείωση στην Ελλάδα ανήλθε σε -8,7% έναντι -7,2% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Οι πληρωμές μέσω του συστήματος ΔΙΑΣ στο δημόσιο εμφανίζουν συνολικά μείωση σε σχέση με πέρυσι για το διάστημα από 23 Μαρτίου έως 9 Ιουλίου, με οριακές αλλαγές σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση.
Όσον αφορά την εξέλιξη των καταναλωτικών δαπανών με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, η περίοδος 23 Μαρτίου – 9 Ιουλίου καταγράφει μείωση -15,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή (έναντι πτώσης -16,1% στην προηγούμενη έκθεση). Ειδικότερα, ο ρυθμός μείωσης τις πρώτες εννέα ημέρες του Ιουλίου ανήλθε σε -13,5% καταγράφοντας μικρή επιτάχυνση σε σύγκριση με την εικόνα του Ιουνίου (-11%).
Σταδιακή βελτίωση εμφανίζουν τομείς της οικονομικής δραστηριότητας που είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με ραγδαία και απότομη μείωση της ζήτησης λόγω της επιβολής των μέτρων περιορισμού. Συγκεκριμένα, ο ρυθμός μείωσης της ηλεκτρονικής δαπάνης στα ταξιδιωτικά γραφεία υποχώρησε σε -66,7% τις πρώτες οκτώ ημέρες του Ιουλίου (από -78,7% τον Ιούνιο), στις εταιρίες μεταφορών σε -41,5% (από -56,5%) και στα πολυκαταστήματα σε -54,5% (από -62,7%).
Σημαντική αύξηση συνεχίζει να καταγράφεται στα διόδια (+120,3% από +116,7%), στις εταιρίες ενέργειας (+53,2% από +60,3%), στα ανταλλακτικά αυτοκινήτων (+22,3% από +27,6%), στα οικοδομικά υλικά (+31,3% από +51,3%), στα super markets και παντοπωλεία (+21,5% από +30,2%) και στους φούρνους (+39% από +75,1%). Αντίθετα, αντιστροφή της αυξητικής τάσης εμφανίζεται στις ηλεκτρονικές πωλήσεις που υποχωρούν -8,1% τις πρώτες οκτώ ημέρες του Ιουλίου έναντι αύξησης 11,9% τον Ιούνιο.
Σημειώνεται πως οι παραπάνω αυξήσεις αντικατοπτρίζουν και μια μεταστροφή των πολιτών σε ηλεκτρονικά κανάλια πληρωμών και δεν αποτελούν αποκλειστικά ένδειξη αυξημένης ζήτησης.
Το πλήθος διασαφήσεων για εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων ως ένας πρόδρομος δείκτης ζήτησης εμφανίζει τάση βελτίωσης με την μείωση να περιορίζεται σε -26,8% τον Ιούνιο από -35,2% τον Μάιο. Η τάση επιβράδυνσης συνεχίστηκε και στο πρώτο μισό του Ιουλίου, με τον ρυθμό μείωσης να υποχωρεί σε -17,3%. Αντίθετα, αυξητική τάση καταγράφεται στο ρυθμό μείωσης των εξαγωγών που ανήλθε σε -27,3% στο πρώτο μισό του Ιουλίου έναντι πτώσης -21,6% τον Ιούνιο και -21,8% τον Μάιο. Εν κατακλείδι, τα ευρήματα της ένατης έκθεσης προόδου του Παρατηρητηρίου αναδεικνύουν μια σταθερή εικόνα σε σχέση με τα αποτελέσματα της όγδοης. Διαπιστώνεται περαιτέρω επιδείνωση στο υγειονομικό σκέλος η οποία οφείλεται στα εισαγόμενα κρούσματα στις πύλες εισόδου της χώρας και σε εσωτερική διασπορά λόγω χαλάρωσης των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Σε ημερήσια βάση εντοπίζεται σταθερά ανοδικός αριθμός κρουσμάτων στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σε πανελλαδικό επίπεδο οι μέσοι όροι των νοσηλευόμενων σε ΜΕΘ βαίνουν ανοδικοί. Στο οικονομικό σκέλος, επισημαίνεται η σημαντικά χαμηλότερη έναντι του Ευρωπαϊκού μέσου όρου μείωση της βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα στο διάστημα Μαρτίου – Μαΐου, η αυξημένη ζήτηση επιχειρηματικών δανείων στο δεύτερο και τρίμηνο κι η συνεχιζόμενη επιβράδυνση της μείωσης των εισαγωγών, ενώ διατηρείται η μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τις πρώτες δύο εβδομάδες του Ιουλίου.